Luận án Tiến Sĩ Đánh giá hiệu quả đầu tư của doanh nghiệp ở Việt Nam

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT...........................................................................v
DANH MỤC CÁC BẢNG................................................................................. vi
DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ.......................................................................... vii
MỞ ĐẦU...............................................................................................................1
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN CÁC CÔNG TRÌNH VÀ HƯỚNG NGHIÊN
CỨU CỦA LUẬN ÁN..........................................................................................5
1.1. TỔNG QUAN CÁC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC ĐÃ ĐƯỢC CÔNG BỐ
TRONG VÀ NGOÀI NƯỚC VỀ HIỆU QUẢ ĐẦU TƯ VÀ CÁC YẾU TỐ
ẢNH HƯỞNG ĐẾN HIỆU QUẢ ĐẦU TƯ CỦA DOANH NGHIỆP.............5
1.1.1. Tổng quan các công trình nghiên cứu có liên quan đến hiệu quả đầu tư của
doanh nghiệp..........................................................................................................5
1.1.2. Tổng quan các công trình nghiên cứu có liên quan đến yếu tố ảnh hưởng tới
hiệu quả đầu tư của doanh nghiệp .......................................................................16
1.1.3. Tổng quan các công trình nghiên cứu có liên quan đến phương pháp đánh
giá hiệu quả đầu tư của doanh nghiệp..................................................................25
1.1.4. Khoảng trống nghiên cứu ..........................................................................29
1.2. HƯỚNG NGHIÊN CỨU CỦA LUẬN ÁN...............................................30
1.2.1. Mục tiêu nghiên cứu, câu hỏi nghiên cứu và nội dung nghiên cứu...........30
1.2.2. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của Luận án.........................................34
1.2.3. Cách tiếp cận và khung phân tích ..............................................................37
1.2.4. Phương pháp nghiên cứu ...........................................................................40
1.2.5. Giả thiết nghiên cứu...................................................................................41
Tóm tắt Chương 1:...............................................................................................43
CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ ĐẦU TƯ CỦA
DOANH NGHIỆP..............................................................................................45
2.1. CÁC KHÁI NIỆM......................................................................................45
2.1.1. Đầu tư ........................................................................................................45
2.1.2. Hiệu quả đầu tư của doanh nghiệp.............................................................48
ii
2.1.3. Đánh giá hiệu quả đầu tư của doanh nghiệp..............................................50
2.2. CÁC CHỈTIÊU ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ ĐẦU TƯ CỦA DOANH NGHIỆP.51
2.2.1. Hiệu quả kinh tế - xã hội............................................................................51
2.2.2. Hiệu quả tài chính......................................................................................53
2.3. CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN HIỆU QUẢ ĐẦU TƯ CỦA
DOANH NGHIỆP.............................................................................................55
2.3.1. Môi trường vĩ mô.......................................................................................55
2.3.2. Tiếp cận các nguồn lực đầu vào.................................................................56
2.3.3. Loại hình sở hữu ........................................................................................56
2.3.4. Địa điểm.....................................................................................................57
2.3.5. Quy mô doanh nghiệp................................................................................57
2.3.6. Ngành sản xuất kinh doanh........................................................................57
2.4. LỰA CHỌN PHƯƠNG PHÁP VÀ MÔ HÌNH........................................57
2.4.1. Về đánh giá hiệu quả đầu tư ......................................................................57
2.4.2. Về đánh giá các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả đầu tư ............................58
Tóm tắt Chương 2:...............................................................................................55
CHƯƠNG 3: THỰC TRẠNG HIỆU QUẢ ĐẦU TƯ CỦA CÁC DOANH
NGHIỆP Ở VIỆT NAM....................................................................................61
3.1. MÔI TRƯỜNG VĨ MÔ VÀ THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN CỦA
DOANH NGHIỆP Ở VIỆT NAM GIAI ĐOẠN 2005-2019 ...........................61
3.1.1. Môi trường vĩ mô ảnh hưởng tới hoạt động đầu tư của doanh nghiệp ......61
3.1.2. Thực trạng phát triển và hoạt động đầu tư của doanh nghiệp ở Việt Nam
giai đoạn 2005-2019 ............................................................................................68
3.2. ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ ĐẦU TƯ CỦA DOANH NGHIỆP Ở VIỆT NAM
QUA CÁC CHỈ TIÊU KINH TẾ - XÃ HỘI....................................................74
3.2.1. Đóng góp vào ngân sách của các doanh nghiệp ở Việt Nam ....................75
3.2.2. Số lao động tăng thêm trong giai đoạn nghiên cứu ...................................78
3.2.3. Sự thay đổi thu nhập bình quân của người lao động trong doanh nghiệp .80
3.2.4. Hiệu quả lao động......................................................................................81
iii
3.3. ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ ĐẦU TƯ CỦA DOANH NGHIỆP QUA CÁC
CHỈ TIÊU TÀI CHÍNH ....................................................................................84
3.3.1. Hiệu quả đầu tư của doanh nghiệp ở Việt Nam thông qua các chỉ tiêu liên
quan đến doanh thu..............................................................................................84
3.3.2. Hiệu quả đầu tư của doanh nghiệp ở Việt Nam thông qua các chỉ tiêu liên
quan đến lợi nhuận...............................................................................................87
3.4. ĐÁNH GIÁ CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI HIỆU QUẢ ĐẦU TƯ
THÔNG QUA CÁC CHỈ TIÊU TÀI CHÍNH CỦA DOANH NGHIỆP.......93
3.4.1. Mô hình đánh giá các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả đầu tư của doanh nghiệp..93
3.4.2. Mô tả biến số và bộ số liệu ........................................................................99
3.4.3. Kết quả ước lượng các nhân tố ảnh hưởng tới hiệu quả đầu tư của doanh
nghiệp ở Việt Nam theo hàm sản xuất...............................................................105
3.4.4. Kết quả ước lượng các nhân tố ảnh hưởng tới hiệu quả đầu tư của doanh
nghiệp ở Việt Nam theo theo độ co giãn của đầu tư và doanh thu....................112
3.4.5. Kết quả ước lượng các nhân tố ảnh hưởng tới hiệu quả đầu tư của doanh
nghiệp ở Việt Nam theo thống kê Q của Tobin.................................................117
3.5. NHỮNG KẾT LUẬN RÚT RA TỪ THỰC TRẠNG HIỆU QUẢ ĐẦU TƯ
CỦA CÁC DOANH NGHIỆP Ở VIỆT NAM GIAI ĐOẠN 2005-2019 ..........122
3.5.1. Về hiệu quả đầu tư của doanh nghiệp......................................................122
3.5.2. Về các yếu tố ảnh hưởng tới hiệu quả đầu tư của doanh nghiệp .............124
Tóm tắt chương 3:..............................................................................................127
CHƯƠNG 4: ĐỀ XUẤT QUAN ĐIỂM, ĐỊNH HƯỚNG VÀ MỘT SỐ HÀM
Ý CHÍNH SÁCH NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ ĐẦU TƯ CỦA DOANH
NGHIỆP Ở VIỆT NAM..................................................................................128
4.1. BỐI CẢNH KINH TẾ VĨ MÔ ẢNH HƯỞNG TỚI HOẠT ĐỘNG ĐẦU
TƯ CỦA DOANH NGHIỆP Ở VIỆT NAM GIAI ĐOẠN 2021-2025 ........128
4.1.1. Xu hướng kinh tế thế giới giai đoạn 2021-2025......................................128
4.1.2. Triển vọng kinh tế Việt Nam giai đoạn 2021-2025.................................131
iv
4.2. ĐỀ XUẤT QUAN ĐIỂM VÀ ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN NHẰM
NÂNG CAO HIỆU QUẢ ĐẦU TƯ CỦA CÁC DOANH NGHIỆP Ở VIỆT
NAM GIAI ĐOẠN 2021-2025.........................................................................135
4.2.1. Quan điểm về phát triển doanh nghiệp ....................................................135
4.2.2. Định hướng phát triển nhằm nâng cao hiệu quả đầu tư của doanh nghiệp
giai đoạn 2021-2025 ..........................................................................................136
4.3. MỘT SỐ HÀM Ý CHÍNH SÁCH NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ ĐẦU
TƯ CỦA DOANH NGHIỆP ...........................................................................137
4.2.1. Nhóm chính sách nhằm cải thiện môi trường đầu tư...............................138
4.2.2. Nhóm giải pháp nâng cao hiệu quả đầu tư của doanh nghiệp .................143
Tóm tắt Chương 4:.............................................................................................148
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ.........................................................................149
TÀI LIỆU THAM KHẢO...............................................................................151
DANH MỤC CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ CỦA TÁC GIẢ....................170
PHỤ LỤC .........................................................................................................171