Luận án Tiến sĩ Chính sách thuế xanh nhằm phát triển bền vững ở Việt Nam

MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ..................................................................................................... iii
LỜI CÁM ƠN ........................................................................................................... iv
MỤC LỤC...................................................................................................................v
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT...................................................................................x
LỜI MỞ ĐẦU.............................................................................................................1
Chƣơng 1. TỔNG QUAN CÁC CÔNG TRÌNH VÀ HƢỚNG NGHIÊN CỨU CỦA
LUẬN ÁN...................................................................................................................5
1.1. TỔNG QUAN CÁC CÔNG TRÌNH VÀ KHOẢNG TRỐNG NGHIÊN CỨU .5
1.1.1. Các công trình nghiên cứu về chính sách thuế xanh nhằm phát triển bền vững....5
1.1.2. Các công trình nghiên cứu về tác động của chính sách thuế xanh đến phát triển
bền vững ...............................................................................................................................9
1.1.3. Khoảng trống tiếp tục nghiên cứu trong luận án....................................................15
1.2. MỤC TIÊU, ĐỔI TƢỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU .............................16
1.2.1. Mục tiêu nghiên cứu ................................................................................................16
1.2.2. Đối tƣợng nghiên cứu ..............................................................................................17
1.2.3. Phạm vi nghiên cứu..................................................................................................17
1.2.4. Câu hỏi nghiên cứu ..................................................................................................18
1.3. CÁCH TIẾP CẬN VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU................................18
1.3.1. Cách tiếp cận và khung phân tích ...........................................................................18
1.3.2. Phƣơng pháp thu thập thông tin, số số liệu ............................................................21
1.3.3. Phƣơng pháp phân tích thông tin, số số liệu...........................................................23
Chƣơng 2. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ KINH NGHIỆM QUỐC TẾ VỀ CHÍNH SÁCH
THUẾ XANH NHẰM PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG ................................................26
2.1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CHÍNH SÁCH THUẾ XANH NHẰM PHÁT TRIỂN
BỀN VỮNG..............................................................................................................26
2.1.1. Một số khái niệm......................................................................................................26
2.1.2. Đặc điểm, vai trò và phân loại chính sách thuế xanh.............................................30
2.1.3. Nội dung chính sách thuế xanh nhằm phát triển bền vững ...................................34
2.1.4. Tác động của chính sách thuế xanh đến phát triển bền vững................................36
2.1.5. Tiêu chí đánh giá nội dung và tác động của chính sách thuế xanh nhằm phát triển
bền vững .............................................................................................................................40
2.1.6. Các nhân tố ảnh hƣởng đến chính sách thuế xanh nhằm phát triển bền vững .....46
vi
2.2. KINH NGHIỆM MỘT SỐ NƢỚC VỀ CHÍNH SÁCH THUẾ XANH NHẰM
PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG......................................................................................50
2.2.1. Kinh nghiệm của một số nƣớc châu Âu .................................................................50
2.2.2. Kinh nghiệm của một số nƣớc châu Á ...................................................................54
2.2.3. Bài học kinh nghiệm cho việc hoàn thiện chính sách thuế xanh nhằm phát triển
bền vững ở Việt Nam.........................................................................................................58
Chƣơng 3. THỰC TRẠNG CHÍNH SÁCH THUẾ XANH NHẰM PHÁT TRIỂN
BỀN VỮNG Ở VIỆT NAM......................................................................................62
3.1. THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG Ở VIỆT NAM ...........................62
3.1.1. Thực trạng thực hiện mục tiêu chung của phát triển bền vững.......................62
3.1.2. Thực trạng thực hiện các nội dung của phát triển bền vững...........................63
3.1.3. Thực trạng hoạt động sản xuất và tiêu dùng theo hƣớng phát triển bền vững66
3.2. THỰC TRẠNG CHÍNH SÁCH THUẾ XANH NHẰM PHÁT TRIỂN BỀN
VỮNG Ở VIỆT NAM...............................................................................................68
3.2.1. Chính sách thuế xanh điều chỉnh hành vi sản xuất nhằm phát triển bền vững ở
Việt Nam ...................................................................................................................68
3.2.2. Chính sách thuế xanh điều chỉnh hành vi tiêu dùng nhằm phát triển bền vững ở
Việt Nam.............................................................................................................................73
3.3. TÁC ĐỘNG CỦA CHÍNH SÁCH THUẾ XANH ĐẾN PHÁT TRIỂN BỀN
VỮNG Ở VIỆT NAM ...............................................................................................77
3.3.1. Tác động của chính sách thuế xanh đến điều chỉnh hành vi sản xuất ................77
3.3.2. Tác động của chính sách thuế xanh đến điều chỉnh hành vi tiêu dùng
……… ................................................................................................. 87
3.4. ĐÁNH GIÁ CHÍNH SÁCH THUẾ XANH NHẰM PHÁT TRIỂN BỀN
VỮNG Ở VIỆT NAM...............................................................................................98
3.4.1. Về sắc thuế................................................................................................................98
3.4.2. Về đối tƣợng chịu thuế...........................................................................................103
3.4.3. Về thuế suất ............................................................................................................108
3.5. ĐÁNH GIÁ CÁC YÊU TỐ ẢNH HƢỞNG ĐẾN CHÍNH SÁCH THUẾ
XANH NHẰM PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG Ở VIỆT NAM .................................113
3.5.1. Nhóm các nhân tố thuộc về nhà nƣớc...................................................................113
3.5.2. Nhóm các yếu tố thuộc về đối tƣợng chịu tác động.............................................118
3.5.3. Nhóm các yếu tố khác............................................................................................125
Chƣơng 4. ĐỊNH HƢỚNG VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CHÍNH SÁCH THUẾ
XANH NHẰM PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG Ở VIỆT NAM ĐẾN NĂM 2030.....128
vii
4.1. BỐI CẢNH, ĐỊNH HƢỚNG HOÀN THIỆN CHÍNH SÁCH THUẾ XANH
NHẰM PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG Ở VIỆT NAM ĐẾN NĂM 2030 .................128
4.1.1. Bối cảnh quốc tế và trong nƣớc.............................................................................128
4.1.2. Định hƣớng về hoàn thiện chính sách thuế xanh nhằm phát triển bền vững .....133
4.2. GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CHÍNH SÁCH THUẾ XANH NHẰM PHÁT
TRIỂN BỀN VỮNG Ở VIỆT NAM ĐẾN NĂM 2030 ..........................................135
4.2.1. Nhóm giải pháp về hoàn thiện nội dung chính sách thuế xanh...........................135
4.2.2. Nhóm giải pháp về tổ chức thực hiện chính sách thuế xanh...............................142
4.2.3. Nhóm giải pháp khác .........................................................................................147
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ HƢỚNG NGHIÊN CỨU TIẾP THEO..................148
DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH CỦA TÁC GIẢ ĐÃ CÔNG BỐ LIÊN QUAN
ĐẾN LUẬN ÁN......................................................................................................151
TÀI LIỆU THAM KHẢO.......................................................................................152
PHỤ LỤC................................................................................................................167
viii