Luận án Tiến sĩ Phát triển cụm liên kết ngành tại Vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ trong bối cảnh hội nhập quốc tế

i
MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT .........................................................................v
DANH MỤC BẢNG BIỂU .....................................................................................vi
MỞ ĐẦU....................................................................................................................1
1. Lý do chọn đề tài luận án.....................................................................................1
2. Những điểm mới của luận án ..............................................................................3
2.1. Về lý luận............................................................................................................3
2.2. Về thực tiễn ........................................................................................................4
3. Kết cấu của luận án..............................................................................................4
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN CÁC CÔNG TRÌNH VÀ HƯỚNG NGHIÊN
CỨU CỦA LUẬN ÁN ..............................................................................................6
1.1. TỔNG QUAN CÁC CÔNG TRÌNH VÀ KHOẢNG TRỐNG NGHIÊN CỨU6
1.1.1. Tổng quan các công trình nghiên cứu có liên quan đến thực trạng và các
yếu tố ảnh hưởng đến thực trạng phát triển cụm liên kết ngành ........................ 6
1.1.2. Tổng quan các công trình nghiên cứu có liên quan đến phương pháp
nghiên cứu ....................................................................................................... 17
1.1.3. Tổng quan các công trình nghiên cứu có liên quan đến phạm vi không
gian và thời gian nghiên cứu............................................................................ 18
1.1.4. Khoảng trống nghiên cứu....................................................................... 20
1.2. MỤC TIÊU, ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU ........................21
1.2.1. Mục tiêu nghiên cứu .............................................................................. 21
1.2.2. Đối tượng nghiên cứu ............................................................................ 21
1.2.3. Phạm vi nghiên cứu ............................................................................... 21
1.2.4. Câu hỏi nghiên cứu ................................................................................ 22
1.3. CÁCH TIẾP CẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ..........................23
1.3.1. Cách tiếp cận và khung phân tích .......................................................... 23
1.3.2. Phương pháp thu thập thông tin, số liệu thứ cấp.................................... 25
1.3.3. Phương pháp thu thập thông tin, số liệu sơ cấp thông qua điều tra........ 25
1.3.4. Phương phân tích thông tin, số liệu ....................................................... 27
ii
CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ KINH NGHIỆM THỰC TIỄN VỀ PHÁT
TRIỂN CỤM LIÊN KẾT NGÀNH TẠI VÙNG KINH TẾ TRỌNG ĐIỂM
TRONG BỐI CẢNH HỘI NHẬP QUỐC TẾ......................................................30
2.1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÁT TRIỂN CỤM LIÊN KẾT NGÀNH TRONG
BỐI CẢNH HỘI NHẬP QUỐC TẾ .....................................................................30
2.1.1. Một số khái niệm ................................................................................... 30
2.1.2. Các hình thái biểu hiện của cụm liên kết ngành..................................... 33
2.1.3. Vai trò của phát triển cụm liên kết ngành .............................................. 38
2.1.4. Nội dung phát triển cụm liên kết ngành trong bối cảnh hội nhập quốc tế40
2.1.5. Tiêu chí đánh giá phát triển cụm liên kết ngành trong bối cảnh hội nhập
quốc tế ............................................................................................................. 42
2.1.6. Các yếu tố ảnh hưởng đến sự phát triển cụm liên kết ngành trong bối
cảnh hội nhập................................................................................................... 46
2.1.7. Khái quát một số mô hình phân tích đã được sử dụng trước đây khi phân
tích các yếu tố ảnh hưởng đến phát triển cụm liên kết ngành .......................... 51
2.2. KINH NGHIỆM THỰC TIỄN VỀ PHÁT TRIỂN CỤM LIÊN KẾT
NGÀNH TRONG ĐIỀU KIỆN HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ...................55
2.2.1. Kinh nghiệm phát triển cụm liên kết ngành của Trung Quốc................. 55
2.2.2. Kinh nghiệm phát triển cụm liên kết ngành của Hàn Quốc.................... 57
2.2.3. Kinh nghiệm phát triển cụm liên kết ngành của Nhật Bản..................... 58
2.2.4. Bài học kinh nghiệm rút ra cho phát triển cụm liên kết ngành tại Vùng
kinh tế trọng điểm Bắc Bộ trong điều kiện hội nhập kinh tế quốc tế ............... 60
CHƯƠNG 3: THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN CỤM LIÊN KẾT NGÀNH TẠI
VÙNG KINH TẾ TRỌNG ĐIỂM BẮC BỘ TRONG BỐI CẢNH HỘI NHẬP
QUỐC TẾ................................................................................................................62
3.1. KHÁI QUÁT ĐẶC ĐIỂM, CHỦ TRƯƠNG, CHÍNH SÁCH CÓ LIÊN
QUAN VÀ THỰC TRẠNG HÌNH THÀNH CÁC CỤM LIÊN KẾT NGÀNH
TẠI VÙNG KINH TẾ TRỌNG ĐIỂM BẮC BỘ TRONG BỐI CẢNH HỘI
NHẬP QUỐC TẾ ...................................................................................................62